Kleine veenbes

Het is een beetje vreemd dat de Amerikaanse kolonisten niet de heilzame effecten van de cranberries meer waardeerden omdat het kleine broertje van de cranberry in vrijwel geheel noordwest-Europa groeide en nog steeds groeit. Dat is de kleine veenbes (Oxycoccus palustris). In Nederland is zij tegenwoordig vrij zeldzaam, maar in Drenthe en noordwest-Overijssel kan de kleine veenbes nog redelijk veel worden aangetroffen. De kleine veenbes is bij uitstek een bewoner van veenmosvegetaties en houdt, net als de cranberry ofwel grote veenbes, van zure en voedselarme milieus.

Het niet bewezen verhaal gaat dat de Romeinen meenden dat de kleine veenbes door hun Germaanse en Keltische tegenstanders in heidense rituelen werd gebruikt. Die Romeinen geloofden dat de kleine veenbessen hun vijanden in staat zou stellen om in het donker te kunnen zien. Rare jongens, die Romeinen.

Voor de rest is het historisch gezien duister voor wat betreft het medisch gebruik van het Europese broertje van de cranberry. Natuurlijk werd de kleine veenbes in heel noordelijk Europa, van Engeland tot Siberië, toegepast als vulling in taarten en als smaakmaker in alcoholische dranken. Ook zijn er aanwijzingen dat enkele nomadische stammen in Siberië de kleine veenbes op vrijwel dezelfde manier gebruikten als de Indianen met hun pemmican. De heilzame effecten van de kleine veenbes komen pas weer boven water als de cranberry in Europa wordt geïntroduceerd.

Het vreemde van de geschiedenis is wel dat lepeltjesheide een andere naam is voor cranberry en dat die naam wel erg lijkt op lepelblad. Zouden beide namen gedurende de geschiedenis af en toe met elkaar verward kunnen zijn?